Salon MSUB - RADIONICE

RADIONICE I TRIBINE U OKVIRU IZLOŽBE index.žene

RADIONICA: ROD I DRUŠTVO
Sreda, 15.5.2013. u 18h
Moderatorica: Isidora Jarić, Filozofski fakultet, docentica na odeljenju za Sociologiju

U poslednjih dvadeset pet godina naše društvo je prošlo i još uvijek prolazi kroz intenzivan proces transformacije. Ovaj proces zahvatio je najrazličitije aspekte društvenog života proizvodeći značajne promene u različitim sferama društvenosti: ekonomskoj, političkoj, društveno-strukturnoj i kulturnoj. Ove strukturne promene prelamaju se, na izvestan način, i kroz lične živote i svakodnevicu građana i građanki Srbije. Ove izmenjene koordinate realnosti svakodnevice na različite načine oblikuju naše socijalne i lične živote, kao i najintimnije aspekte naših ličnih i socijalnih identiteta. Radionica je imala za cilj mapirati neke od društvenih promjena tijekom transformacije ekonomskih, političkih, strukturnih i kulturnih sfera kako bi se unutar javnog prostora Srbije potakla diskusija o aktualnim promjenama različitih rodnih identitetskih konstrukta, kao i njihovom mjestu unutar pejzaža suvremenog društva Srbije.

TRIBINA: NASILJE PREMA ŽENAMA
Petak, 17.5.2013. u 18h
Moderatorica: Katarina Lončarević, Centar za ženske studije, suradnica na Fakultetu političkih nauka

Bez obzira što je fenomen nasilja prema ženama prisutan i prepoznat kao problem u našem društvu, i što je njegova vidljivost nešto što se ne može dovesti u pitanje niti osporavati, postavlja se pitanje kako definišemo pojam nasilja prema ženama, odnosno šta sve predstavlja nasilje pošto se nikako ovaj pojam ne može ograničiti samo na primenu fizičke sile. U okviru tribine, učesnice će ukazati i na mehanizme prevencije, ali i na načine borbe protiv nasilja prema ženama. Kao važno pitanje koje pokrećemo je sve veća vidljivost nasilja prema ženama u medijima pri čemu se često ne vodi računa o tome kako se o nasilju govori i kakve se poruke senzacionalističkim izveštavanjem šalju građankama i građanima Srbije. Razgovaraćemo i o nasilju prema ženama kao temi u vizuelnoj umetnosti.

Govore:
Tanja Ignjatović - Autonomni ženski centar
Ivana Smiljanić - vizuelna umetnica
Jelena Višnjić - BeFem: feministički kulturni centar

TRIBINA: O ŽENSKOJ SEKSUALNOSTI
Sreda, 29.5.2013. u 18h
Moderatorica: Tanja Marković, psihološkinja i feministička aktivistkinja

Druga tribina u okviru izložbe INDEX.ŽENE Andreje Kulunčić biće posvećena konstruisanju pojma ženske seksualnosti kroz različite istorijske periode, aktivističke prakse i teorijske modele, od viktorijanske epohe do savremenog doba.
Kakva je uloga Prerafaelitskog bratstva u rušenju klasnih i rodnih ograničenja u viktorijanskom društvu u epohi u kojoj žene nisu imale gotovo nikakvu slobodu u izboru partnera? Da li govoreći o prerafaelitskim modelima, bilo da se radilo o udatim ženama iz više klase, devojkama iz radničke klase koje su uz svoje slabo plaćene poslove dodatno zarađivale pozirajući umetnicima ili o prostitutkama iz najnižeg društvenog sloja možemo govoriti o emancipaciji kroz mogućnost izražavanja ženske seksualnosti i kreativnosti?
Šta su politički prostori seksualnosti? Da li i kome pripada (naša) seksualnost? Da li je ona ikada u pojedincu/ki i na koji se način seksualnost politizuje? Ovo izlaganje će biti nadahnuto nedavnom slutnjom ser Normana Tebita (Norman Tebbit), britanskog konzervativca, o tome kako bi izgledao svet kada bi na tronu Ujedinjenog Kraljevstva bile kraljice lezbejke.
Kako su se lezbejske aktivistkinje kroz istoriju feminizma borile za svoju vidljivost? Šta je Lavanda napast? Na koji način su koristile umetnost za ostvarenje svojih političkih ciljeva? Kroz predstavljanje radova 4 fotografkinje: Zanele Muholi, Džoan Biren (Joan E. Biren), Ti Korin (Tee A. Corinne) i Keti Kejd (Cathy Cade), govorićemo o političkoj subjektivizaciji lezbejske zajednice.

Govore:
Marina Martić, istoričarka umetnosti
Adriana Zaharijević, teoretičarka
Lepa Mlađenović, feministička i lezbijska aktivistkinja

RAZGOVOR O DRUŠTVENO-EKONOMSKOJ ORGANIZACIJI RADA: FEMINISTIČKE INTERVENCIJE
Petak, 31.5.2013. u 18h
Moderatorica: Jelena Petrović, teoretičarka i feministička aktivistkinja

Političko-ekonomski i šire društveni položaj žena u savremenom kapitalizmu i isto tako osavremenjenom patrijarhatu, koji je u loklanom kontekstu, s jedne strane, degradiran tranzicijskim nasleđem ratne ekonomije i sa druge globalnom finansijskom krizom, predstavlja polazište u razumevanju raznih oblika ekspolatacije žena, ujedno i kontrole i nasilja nad ženama. Međutim, s obzirom da ovaj problem nije samo predmet analize, već zahteva da se o njemu misli kroz materijalnu praksu, treba krenuti od istorijsko-materijalne činjenice da su žene politička kategorija i to nužno autonomna u svojim zahtevima. U suprotnom, ti zahtevi ostaju nevidljivi, marginalizovani, ili u najboljem slučaju delimično ispunjeni u svakom novom pokušaju opšte društveno-ekonomske emancipacije.
Pitanje društvene organizacije rada žena, obuhvata ne samo njihovu prisutnost na tržištu rada, već i reprodukciju onoga što se tradicionalno smatra prirodnim stanjem stvari: dobrobit žene je uključena u blagostanje muškarca, tako da su rađanje dece, kućne i potrošačke aktivnosti ostaju primarni ženski zadaci. Time je posledično plaćeni rad muškarca u razmerama savremenog kapitalizma zadržao povlašćen status, na šta jasno ukazuju: sve veća feminizacija nezaposlenosti i siromaštva, isto tako, feminizacija uslužnih delatnosti i manje plaćenih poslova, fleksibilizacija i prekarizacija ženskog rada, dokidanje socijalnih prava žena i s tim u vezi kvantifikacija njihovog kućnog, reproduktivnog i drugih oblika neplaćenog rada. Retradicionalizacija rodnih uloga u procesu re/produkcije svakodnevnog života u sve izraženijiim klasnim razlikama neoliberalnog društva doprinela je tome da se ovi problemi danas rešavaju u sferi privatnog i porodičnog, a ne sferi javnog i društvenog.
Razgovor o aktuelnom društveno-ekonomskom položaju žena vodiće se na osnovu nekoliko predloženih teza koje ne dovode u pitanje manje plaćen i nevidljiv/neplaćen rad žena, već polaze od te činjenice, kao i osnovne teze da o radu žena možemo jedino govoriti kao o sistemskom problemu, društvenom odnosu kroz koji se žene moraju politički subjektivizirati i zajedno suprotstaviti novim formama eksploatacije, nasilja i kontrole koje proizvodi tzv. globalna ekonomija neoliberalnog sistema umrežena sa lokalnim perspektivama (post)tranzicijskog patrijarhata. Samim tim, razgovaraće se o novim feminističkim zahtevima, ne samo onim koji se tiču osvešćivanja rodnih uloga i njihovih reprezentativnih modela, već onim koji polaze od politike jednakosti u procesu političko-ekonomske emancipacije i društvene reprodukcije svakodnevnog života.