Semantičkom analizom naziva projekta index.žene otkriva se specifična istraživačka metodologija u radu Andreje Kulunčić. Prvi deo sintagme, reč index, pri tome je označitelj sa višestrukim interpretativnim potencijalom. S jedne strane, on upućuje na metodu istraživanja javnog mnjenja putem viralnih strategija koje proizvode određene statističke rezultate, dok je s druge strane, sadržinski, pokazatelj određenog "svojstva" neke ciljne grupe u društvenom korpusu koja je označena kao predmet istraživanja. U slučaju projekta index.žene, jasno je da je društvena grupacija u fokusu rodno određena, i da se čitavom kampanjom koju umetnica sprovodi u medijskom prostoru želi analiza načina na koji žene u određenom kontekstu percipiraju svoju ulogu u porodici, društvu, javnosti...

Anketa i medijska kampanja sprovedena tokom mesec dana u Beogradu pokazala je da se 34% žena oseća zadovoljno, alarmantnih 38% zlostavljano, dok se 28% oseća diskriminisano. Pri tome, do statističkih rezultata umetnica je došla kroz proces saradnje i zajedničkog kreiranja svih elemanata kampanje sa uspostavljenim mrežama profesionalaca različitih profila (teoretičari/ke, dizajneri/ke, marketinški stručnjaci, itd.). Prvo pitanje koje se odmah nametnulo u diskusijama sa akademskim krugovima saradnika jeste da li je anketom obuhvaćen reprezentativan uzorak društva kako bi ona imala naučnu validnost ili se radi samo o "umetničkom projektu"?
Da li statistika zaista može da ukaže na simptome prisutne u srpskom društvu i da li umetnost može da uradi išta više osim da stvori okvir za diskusiju, vizualizuje i dokumentuje proces istraživanja u umetničkoj galeriji? Posle tako postavljenih pitanja, umetnost se konsekventno odmah stavlja u polje društvenih aktivnosti bez obaveze i odgovornosti spram predmeta israživanja koje preuzima, što je u ovom slučaju samo polje društvenih problema, a ne, kako se to uobičajeno poima - "estetičkih". U ovome leži i ključ za dalju analizu i interpretaciju umetničkih praksi koje preuzimaju i u svoju strategiju inkorporiraju metodologije drugih, često naučnih disciplina, kako bi se kritički reflektovali društveni problemi.

Iza ovako postavljene, i sistematično i analitično primenjene metodologije rada zapravo stoji društveno osvešćena pozicija umetnice angažovane na razotkrivanju i razobličavanju problema i "anomalija" u različitim društvenim kontekstima. Andreja Kulunčić se u svom radu fokusira na neuralgične tačke različitih društava, njihove goruće probleme, i pokušava da ih preko i uz pomoć umetničkog sistema vrati u polje društvenog. Zato je na pitanje: da li društveno angažovana umetnost deluje unutar ili izvan sistema umetnosti, odgovor sledeći: ovakve umetničke prakse zapravo premošćuju jaz i povezuju "endemično" polje, oazu u kojoj, za širu javnost, deluje hermetična i nepristupačna savremena umetnost, i medijatizovanu, post-ideološku društvenu sferu koju percipira svaki pojedinac.

Andreja Kulunčić polazi od pozicije (najčešće marginalizovanih) pojedinaca/pojedinki i njihovih interakcija u konkretnim društvenim okvirima, ne pledirajući da kroz umetnost može da ponovo uspostavi pokidane društvene veze. Takvom pozicijom se zastupa stav da u post-utopijskom društvu zajednica predstavlja, zapravo, neuhvatljiv i neoperativan, "fantomski" koncept, odnosno, konstrukt, i da svaki pokušaj da se ta (makro)zajednica uspostavi mora da računa na inherentni neuspeh. Ta činjenica autorku ne sprečava da aktivno deluje in socius, da promišlja i u javnoj sferi pokreće diskusiju o uočenim društvenim problemima.

Za umetnicu je od samog detektovanja problema važnije otvaranje novih mogućnosti za kreiranje odnosa i interakciju među različitim "agentima" koji deluju unutar polja postavljenog problema. Umetnica deluje kao medijator koji proizvodi specifične, često paradoksalne ili inverzne situacije i konstelacije koje će potencijalno aktivirati, osvestiti odnosno osnažiti same aktere da utiču na redefinisanje trenutnih hegemonih odnosa u društvu, i "uzdrmati" iznutra temelje na kojima su ti odnosi uspostavljeni. Takvim pristupom, Andreja Kulunčić zauzima vrlo specifičnu poziciju u okviru šireg kompleksa društveno orijentisanih umetničkih praksi koje su okarakterisane kao community based art, umetnički aktivizam, društvena estetika, participativna ili dijaloška umetnost.
U konkretnom slučaju konteksta Beograda i Srbije za predmet analize odabrano je pitanje rodne ravnopravnosti jer u patrijarhalnom društvu u kojem se sve više primećuje proces retradicionalizacije mnogi stereotipovi vezani za rodne probleme još uvek preovlađuju u javnoj sferi. Kroz tu prizmu može se posmatrati i čitava samostalna izložba Andreje Kulunčić, u okviru koje se umetnica na različite načine bavila problemom društvene segregacije i marginalizovanim grupama kao što su ilegalni imigranti u Švajcarskoj (1 Franak = 1 Glas), pacijenti u psihijatrijskoj bolnici u Zagrebu (U krugu), ili diskriminisani strani radnici u Austriji (Samo za Austrijance), s tim što je nit koja uvezuje sve predstavljene radove predominantna rodna određenost.

Zoran Erić